پرسش :

قوم هود چه كسانى بوده اند؟

پاسخ :
قوم هود از اقوام عرب ما قبل تاريخ هستند و از آثار و اخبار آن ها در تاريخ، تنها داستان هايى بازمانده است كه قابل اعتماد نيست.[1] در قرآن گاه از آن ها به «عاد اولى» ياد شده است،[2] از همين جا فهميده مى شود كه «عاد ثانيه» نيز وجود داشته اند كه در احقاف، وادى بين عمان و سرزمين مهره ى،[3] و پس از قوم نوح، بوده اند.[4] اوصاف آنان در قرآن عبارت است از: اندام هاى كشيده و قامت هاى بلند[5] قوى و خشن،[6] شهرهاى آباد و زمين هاى سرسبز، باغ ها و نخلستان ها و كشاورزى، و نيز آنان مقام كريم داشتند.[7]
اين قوم، در نعمت زندگى مى كردند؛ اما رفته رفته به بت پرستى گراييدند و از مستكبران اطاعت نمودند؛ پس خداوند حضرت هود را فرستاد تا آنان را به راه حق هدايت كند و به خداپرستى دعوت نمايد و از بت پرستى باز دارد.[8] حضرت هود آن ها را بسيار موعظه كرد و راهنمايى فرمود، ولى نپذيرفتند و سرباز زدند و تنها تعداد كمى ايمان آورده و بيشتر مردم با او به دشمنى برخاستند و او را ديوانه و سفيه ناميدند و از او خواستند عذاب هايى را كه وعده داده، نازل شود؛ خداى متعال تند بادى فرستاد و آنان را هلاك كرد. قرآن كريم عذاب آنان را چنين بيان مى كند: (وَ أَمَّا عادٌ فَأُهْلِكُوا بِرِيح صَرْصَر عاتِيَة سَخَّرَها عَلَيْهِمْ سَبْعَ لَيال وَ ثَمانِيَةَ أَيَّام حُسُوماً فَتَرَى الْقَوْمَ فِيها صَرْعى كَأَنَّهُمْ أَعْجازُ نَخْل خاوِيَة)؛[9] آن ها هشت روز و هفت شب ادامه داشت؛ پس از آن قامت هاى بلند مردم مانند نخل هاى ريشه كن شده، روى زمين افتادند.[10] تندباد آنان را مانند نخل خرما از زمين ريشه كن و در گوشه اى پرتاب مى كرد؛[11] سرانجام خداوند آن قوم را هلاك كرد و هود و مؤمنان را نجات داد.[12] حضرت امام باقر(عليه السلام)فرمود:
«زمانى كه عمر نوح(عليه السلام) به آخر نزديك شد و نبوّتش پايان يافت، خداوند بر او وحى فرستاد: اى نوح! نبوّت تو به آخر رسيده است، علم -و دانشى كه نزد تو است -و ايمان و اسم اكبر و ميراث علم و آثار علم نبوّت را در نسل خود قرار ده.»
حضرت نوح(عليه السلام) به سام درباره ى پيامبرى به نام هود، بشارت داد -بين نوح و هود چند نسل از پيامبران فاصله است -و فرمود: خداوند پيامبرى مبعوث مى كند كه هود نام دارد و قوم خود را به خداپرستى دعوت مى نمايد؛ اما آن ها پيامبر را تكذيب مى كنند و خداوند آنان را به وسيله ى تندباد هلاك خواهد كرد. هر كس از شما هود را درك كند -مراد هر كسى از نسل شما در زمان حضرت هود است-، به او ايمان بياورد و از او اطاعت كند تا از عذاب نجات يابد.»[13]
حضرت امام صادق(عليه السلام) فرمود: «وقتى حضرت هود به پيامبرى مبعوث شد، گروهى از نسل سام به او ايمان آوردند و بقيه كه ايمان نياوردند، هلاك شدند. حضرت هود به پيامبرى به نام صالح بشارت داد.»[14]
نكته
اقوام بسيارى به علت جهل و ناسپاسى، طغيان كرده اند و سرانجام به عذاب سخت مبتلا شده اند.
پی نوشتها:
[1]. ميزان الحكمه، ج4، ص3048.
[2]. نجم، 50.
[3]. احقاف، 21.
[4]. اعراف، 69.
[5]. قمر، 20؛ الحاقه، 7.
[6]. فصلت، 15؛ شعراء، 130.
[7]. شعراء، 130.
[8]. شعراء، 130.
[9]. الحاقه، 7.
[10]. الحاقه، 7.
[11]. قمر، 20.
[12]. هود، 58.
[13]. كمال الدين و تمام النعمه، ص136، حديث5.
[14]. كافى، ج8، ص115، حديث 92.
منبع: سرگذشت ها و عبرت ها در آيينه ى وحى، سيد مرتضى قافله باشى، انتشارات مركز مديريت حوزه علميه قم (1383).